Đề kiểm tra giữa học kì 2 môn Ngữ văn Lớp 12 - Năm học 2021-2022 (Có hướng dẫn chấm)

Nội dung text: Đề kiểm tra giữa học kì 2 môn Ngữ văn Lớp 12 - Năm học 2021-2022 (Có hướng dẫn chấm)

1. SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐỀ KIỂM TRA GIỮA HỌC KÌ II NĂM HỌC 2021 – 2022 (Đề có 02 trang) Môn: Ngữ văn – Lớp 12 Thời gian làm bài: 120 phút (không kể thời gian phát đề) I. ĐỌC HIỂU (3,0 điểm) Đọc văn bản và thực hiện các yêu cầu sau: Trong cuốn “The Hiding Place” (tạm dịch: Nơi ẩn náu), tác giả Corrie ten Boom kể lại trải nghiệm của mình tại trại tập trung Ravensbruck trong Thế chiến II. Bà và em gái Betsy bị giam giữ vì giúp người Hà Lan gốc Do Thái trốn quân Đức Quốc xã. Mỗi tối, sau một ngày dài lao động khổ sai, hai chị em dẫn dắt một nhóm cầu nguyện giữa khu trại bẩn thỉu và đáng sợ. Họ kết thúc mỗi đêm bằng một danh sách những việc họ lấy làm cảm kích trong ngày hôm ấy. Một tối nọ, Corrie ngạc nhiên khi thấy em gái nói lời cảm ơn đám bọ chét. “Nhưng chị Corrie, Kinh Thánh nói chúng ta phải cảm ơn tất cả mà!” Sau này, bà biết lí do duy nhất đám cai tù độc ác không vào buồng chửi bới đánh đập hai chị em họ là vì chúng sợ bọ chét! Lòng biết ơn vừa là tâm trạng vừa là cách sống. Nó giúp ta sống trọn với mọi điều trong cuộc sống - nhất là với các mối quan hệ. Những phẩm chất đi cùng với lòng biết ơn gồm có cảm kích, cảm ơn, và hào phóng. Thể hiện lòng biết ơn, ta nhận thức được những điều kì diệu của cuộc sống và nhờ vậy, ta tìm thấy hạnh phúc ở hiện tại. Thể hiện lòng biết ơn đòi hỏi ta thực sự hiện diện Khi nhận thức được điều đó, ta tự nhiên sẽ tìm kiếm những khía cạnh tích cực của mọi mối liên kết. (Trích Hạt giống yêu thương, Jerry Braza, Hà Ly dịch, NXB Văn học, 2017, tr.160 - 161) Câu 1. Xác định các phương thức biểu đạt được sử dụng trong văn bản. Câu 2. Theo văn bản, những phẩm chất nào đi cùng lòng biết ơn? Câu 3. Chỉ ra và phân tích tác dụng của biện pháp tu từ điệp cấu trúc cú pháp trong các câu văn sau: Thể hiện lòng biết ơn, ta nhận thức được những điều kì diệu của cuộc sống và nhờ vậy, ta tìm thấy hạnh phúc ở hiện tại. Thể hiện lòng biết ơn đòi hỏi ta thực sự hiện diện. Câu 4. Anh/Chị có đồng tình với quan điểm của tác giả: Lòng biết ơn vừa là tâm trạng vừa là cách sống? Vì sao? II. LÀM VĂN (7,0 điểm) Câu 1. (2,0 điểm) Anh/Chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của bản thân về ý nghĩa của lòng biết ơn trong cuộc sống. Câu 2. (5,0 điểm) Lần thứ hai, Tràng vừa trả hàng xong, ngồi uống nước ở ngoài cổng chợ tỉnh thì thị ở đâu sầm sập chạy đến. Thị đứng trước mặt hắn sưng sỉa nói: - Điêu! Người thế mà điêu! Hắn giương mắt nhìn thị, không hiểu. Thật ra lúc ấy hắn cũng chưa nhận ra thị là ai. Hôm nay thị rách quá, áo quần tả tơi như tổ đỉa, thị gầy sọp hẳn đi, trên cái khuôn mặt lưỡi cày xám xịt chỉ còn thấy hai con mắt. - Hôm ấy leo lẻo cái mồm hẹn xuống, thế mà mất mặt. À, hắn nhớ ra rồi, hắn toét miệng cười.
2. Hướng dẫn chấm: - Học sinh trình bày được mỗi tác dụng của biện pháp tu từ: 0,25 điểm. - Học sinh trình bày được nội dung nhưng có cách diễn đạt khác vẫn đạt điểm tối đa. 4 - Bày tỏ quan điểm: có thể đồng tình, không đồng tình hoặc đồng tình một phần. 0,5 - Lí giải thuyết phục, phù hợp với chuẩn mực đạo đức và pháp luật. Ví dụ lí giải trong trường hợp đồng tình: - Biết ơn là thái độ trân trọng, cảm kích, cảm ơn khi nhận được sự giúp đỡ của người khác. - Biết ơn còn là luôn mong muốn đền đáp trước những việc tốt đẹp mà người khác làm cho mình. Hướng dẫn chấm: - Học sinh trình bày thuyết phục, hợp lí, không vi phạm chuẩn mực đạo đức, pháp luật: 0,25 điểm. - Học sinh trình bày chưa thuyết phục, chưa rõ ràng: 0,25 điểm. II. LÀM VĂN (7,0 điểm) 1 Viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của bản thân về ý 2,0 nghĩa của lòng biết ơn trong cuộc sống. a. Đảm bảo yêu cầu về hình thức đoạn văn 0,25 Học sinh có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp, tổng-phân-hợp, móc xích hoặc song hành. b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận 0,25 Ý nghĩa của lòng biết ơn trong cuộc sống. c. Triển khai vấn để nghị luận Học sinh lựa chọn các thao tác lập luận phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận theo nhiều cách nhưng phải làm rõ được suy nghĩ về ý nghĩa của lòng biết ơn trong cuộc sống. Có thể theo hướng sau: Biết ơn là thái độ cảm kích, trân trọng trước những điều tốt đẹp mà người khác 1,0 làm cho mình là một truyền thống tốt đẹp của ông cha ta từ xưa đến nay. Lòng biết ơn sẽ giúp chúng ta có những suy nghĩ và hành động đúng đắn; giúp chúng ta rèn luyện những đức tính tốt đẹp như: sống sẻ chia, có ích, nhân ái từ đó được người khác yêu mến, kính trọng; lan tỏa những thông điệp tích cực đến với mọi người, giúp xã hội trở nên tốt đẹp và nhân văn hơn . Lưu ý: Học sinh có thể triển khai theo nhiều cách nhưng phải làm rõ ý nghĩa của lòng biết ơn trong cuộc sống; có thể bày tỏ suy nghĩ, quan điểm riêng nhưng phải phù hợp với chuẩn mực đạo đức và pháp luật. d. Chính tả, ngữ pháp 0,25 Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt. e. Sáng tạo 0,25 Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề cần nghị luận, có cách diễn đạt mới mẻ. Hướng dẫn chấm: Học sinh huy động được kiến thức và trải nghiệm của bản thân để bàn luận về ý nghĩa của lòng biết ơn; có cách nhìn riêng, mới mẻ về vấn đề nghị luận; có sáng tạo trong viết câu, dựng đoạn, làm cho lời văn có giọng điệu, hình ảnh. - Đáp ứng được 02 yêu cầu trở lên: 0,25 điểm. 2 Phân tích diễn biến tâm lý và hành động của nhân vật người phụ nữ trong 5,0 đoạn trích trên. Từ đó, nhận xét về giá trị giá trị nhân đạo được tác giả Kim Lân thể hiện trong đoạn văn.
3. Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt. Hướng dẫn chấm: Không cho điểm nếu bài làm mắc quá nhiều lỗi chính tả, ngữ pháp. e. Sáng tạo 0,5 Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề cần nghị luận, có cách diễn đạt mới mẻ. Hướng dẫn chấm: Học sinh biết vận dụng lí luận văn học trong quá trình phân tích, nhận xét; biết so sánh, mở rộng để làm nổi bật diễn biến tâm lý và hành động của người phụ nữ trong đoạn văn; biết liên hệ vấn đề nghị luận với thực tiễn đời sống; văn viết giàu hình ảnh, cảm xúc. - Đáp ứng được 02 yêu cầu trở lên: 0,5 điểm. - Đáp ứng được 01 yêu cầu: 0,25 điểm. TỔNG ĐIỂM 10,0