Kiểm tra cuối kì 1 môn Ngữ văn Lớp 12 - Năm học 2021-2022 (Có đáp án)

Nội dung text: Kiểm tra cuối kì 1 môn Ngữ văn Lớp 12 - Năm học 2021-2022 (Có đáp án)

1. SỞ GDĐT TỈNH KIỂM TRA CUỐI KÌ I NĂM HỌC 2021 - 2022 TRƯỜNG THPT Môn: NGỮ VĂN, LỚP 12 Thời gian làm bài: 90 phút, không tính thời gian giao đề I. ĐỌC HIỂU (3,0 điểm) Đọc đoạn trích: Nếu tôi dành thời gian để hoàn thiện tâm hồn, tình cảm và trí tuệ của mình, thay vì chỉ chăm chắm trau chuốt hình thể bên ngoài, thì tôi sẽ đẹp hơn lên mỗi ngày. Nếu không ai nhận tôi làm việc, tôi sẽ làm những việc mà mình thích - trên đời này liệu có gì sánh được với sự tự do thể hiện mình? Nếu vì tàn tật mà tôi không thể dạy con cách đá bóng, thì tôi sẽ có nhiều thời gian hơn để hướng dẫn nó cách xử trí những đường bóng hiểm hóc của cuộc đời. Điều này có ích cho chúng hơn. Còn nếu như tuổi tác lấy đi sức khỏe, khả năng nhạy bén và thể lực của tôi, tôi sẽ trao tặng những người quanh mình sức mạnh của niềm tin, sự sâu sắc của tình yêu, và sự trẻ trung của một tâm hồn đã được định hình bởi bao chông gai cuộc đời. (Trích Không việc gì phải lo,Tuyển tập Hạt giống tâm hồn, NXB Tổng hợp, 2012. Tr 135) Thực hiện các yêu cầu sau: Câu 1. Trong đoạn trích, “tôi sẽ đẹp hơn lên mỗi ngày” nhờ vào điều gì? Câu 2. Xác định câu hỏi tu từ trong đoạn trích. Câu 3. Nêu tác dụng của phép liệt kê trong câu trích: “ tôi sẽ trao tặng những người quanh mình sức mạnh của niềm tin, sự sâu sắc của tình yêu, và sự trẻ trung của một tâm hồn đã được định hình bởi bao chông gai cuộc đời.” Câu 4. Trình bày một bài học có ý nghĩa nhất với anh/ chị sau khi đọc đoạn trích. II. LÀM VĂN Câu 1 (2,0 điểm) Anh/ Chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 150 chữ) bày tỏ suy nghĩ về ý nghĩa của những suy nghĩ lạc quan của con người được gợi ra từ văn bản Đọc hiểu. Câu 2 (5,0 điểm [ ] Từ đây, như đã tìm đúng đường về, sông Hương vui tươi hẳn lên giữa những biền bãi xanh biếc của vùng ngoại ô Kim Long, kéo một nét thẳng thực yên tâm theo hướng tây nam – đông bắc, phía đó, nơi cuối đường, nó đã nhìn thấy chiếc cầu trắng của thành phố in ngần trên nền trời, nhỏ nhắn như những vành trăng non. Giáp mặt thành phố ở Cồn Giã Viên, sông Hương uốn một cánh cung rất nhẹ sang đến Cồn Hến; đường cong ấy làm cho dòng sông mềm hẳn đi, như một tiếng “vâng” không nói ra của tình yêu. Và như vậy, giống như sông Xen của Pa-ri, sông Đa-nuýp của Bu-đa-pét, sông Hương nằm ngay giữa lòng thành phố yêu quý của mình; Huế trong tổng thể vẫn giữ nguyên dạng một đô thị cổ, trải dọc hai bờ sông. Đầu và cuối ngõ thành phố, những nhánh sông đào mang nước sông Hương tỏa đi khắp phố phường với những cây đa, cây cừa cổ
2. - Trả lời như đáp án: 0,75 điểm - Học sinh không trả lời đúng: không cho điểm 3 -Phép liệt kê: sức mạnh của niềm tin, sự sâu sắc của tình yêu, và sự trẻ trung của một tâm hồn đã được định hình bởi bao chông gai cuộc đời. -Tác dụng +Tăng tính biểu cảm, biểu đạt cho câu văn; +Nhấn mạnh những việc làm cụ thể, thiết thực của nhân vật tôi khi biết mình đã già. Hướng dẫn chấm: 1,0 - Học sinh trả lời như đáp án: 1,0 điểm - Học sinh trả lời được 02 ý về hiệu quả, không nêu biểu hiện của phép liệt kê: 0,75 điểm - Học sinh trả lời được 01 ý về hiệu quả, không nêu biểu hiện của phép liệt kê: 0,5 điểm - Học sinh trả lời được 01 ý về hiệu quả, không nêu biểu hiện của phép liệt kê: 0,25 điểm 4 - Học sinh bộc lộ quan điểm cá nhân về một bài học có ý nghĩa nhất sau khi đọc đoạn trích. -Gợi ý: Phải biết sống lạc quan, yêu đời; sống gắn bó với cuộc đời và mọi người xung quanh 0,5 Hướng dẫn chấm: - Học sinh trình bày bài học rõ ràng, thuyết phục: 0,5 điểm. - Học sinh trình bày chưa thuyết phục: 0,25 điểm. II LÀM VĂN 7,0 1 Anh/ Chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 150 chữ) bày tỏ suy nghĩ về ý nghĩa của những suy nghĩ lạc quan của con người 2,0 được gợi ra từ văn bản Đọc hiểu. a. Đảm bảo yêu cầu về hình thức đoạn văn Học sinh có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp, 0,25 tổng - phân - hợp, móc xích hoặc song hành. b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận 0,25
3. Học sinh có thể bày tỏ suy nghĩ, quan điểm riêng nhưng phải phù hợp với chuẩn mực đạo đức và pháp luật. d. Chính tả, ngữ pháp - Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt. 0,25 Hướng dẫn chấm: - Không cho điểm nếu bài làm có quá nhiều lỗi chính tả, ngữ pháp. e. Sáng tạo Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề cần nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ. Hướng dẫn chấm: Học sinh huy động được kiến thức và trải nghiệm 0.5 của bản thân để bàn luận về tư tưởng, đạo lí; có sáng tạo trong viết câu, dựng đoạn làm cho lời văn có giọng điệu, hình ảnh. - Đáp ứng được 2 yêu cầu trở lên: 0,5 điểm. - Đáp ứng được 1 yêu cầu: 0,5 điểm. 2 Phân tích hình tượng sông Hương trong đoạn trích trên. Từ đó 5,0 nhận xét về tính trữ tình của bút kí Hoàng Phủ Ngọc Tường. a. Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận: 0,25 Mở bài nêu được vấn đề nghị luận. Thân bài triển khai các luận điểm để giải quyết vấn đề. Kết bài đánh giá, kết luận được vấn đề. b. Xác định đúng vấn đề nghị luận: 0,5 Vẻ đẹp của hình tượng con sông Hương qua đoạn văn ( ) - Học sinh xác định đúng vấn đề cần nghị luận: 0,5 điểm. - Học sinh xác định chưa đầy đủ vấn đề nghị luận: 0,25 điểm. c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm Thí sinh có thể triển khai theo nhiều cách, nhưng cần vận dụng tốt các thao tác lập luận, kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng; đảm bảo các yêu cầu sau: * Giới thiệu tác giả (0,25 điểm), tác phẩm và vị trí đoạn trích, nêu vấn 0,5 đề cần nghị luận (0,25 điểm) * Vẻ đẹp của hình tượng sông Hương qua đoạn trích ( ): 2,5 -Bắt đầu đi vào thành phố - Sông Hương vui tươi và duyên dáng:
4. - Học sinh cảm nhận về vẻ đẹp của hình tượng sông Hương một cách đầy đủ, sâu sắc, nêu được tính trữ tình của bút kí Hoàng Phủ Ngọc Tường : 2,5 điểm. - Học sinh cảm nhận về vẻ đẹp của hình tượng sông Hương một cách đầy đủ, sâu sắc, chưa nêu được tính trữ tình của bút kí Hoàng Phủ Ngọc Tường : 2,0 điểm. - Học sinh cảm nhận chưa đầy đủ hoặc chưa sâu sắc vẻ đẹp của hình tượng sông Hương, có nêu được tính trữ tình của bút kí Hoàng Phủ Ngọc Tường: 1,75 điểm - 2,25 điểm. - Cảm nhận chung chung, chưa rõ vẻ đẹp của hình tượng sông Hương, chưa nêu được tính trữ tình của bút kí Hoàng Phủ Ngọc Tường: 0,75 điểm - 1,25 điểm. - Cảm nhận sơ lược vẻ đẹp của hình tượng sông Hương: 0,25 điểm - 0,5 điểm. *Đánh giá: 0,5 - Đoạn trích thể hiện tình yêu dành cho Huế, gắn với tình yêu thiên nhiên, con người và truyền thống văn hóa sâu sắc của nhà văn Hoàng Phủ Ngọc Tường; - Đoạn trích được nhà văn truyền tải bằng một ngòi bút tài hoa, đậm chất trữ tình trí tuệ cùng vốn hiểu biết phong phú, sâu sắc về xứ Huế. Hướng dẫn chấm: - Học sinh đánh giá được 2 ý: 0,5 điểm. - Học sinh đánh giá được 1 ý: 0,25 điểm. d.Chính tả, dùng từ, đặt câu: 0,25 Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp, ngữ nghĩa tiếng Việt. Hướng dẫn chấm: - Không cho điểm nếu bài làm mắc quá nhiều lỗi chính tả, ngữ pháp e. Sáng tạo: 0,5 Có cách diễn đạt độc đáo; thể hiện được những cảm nhận sâu sắc về vấn đề nghị luận.